Rupture Disk ในอุตสาหกรรมกระดาษ

ในอุตสาหกรรมกระดาษ (Pulp & Paper Industry) มีการใช้แรงดันและอุณหภูมิสูงในกระบวนการผลิต เช่น ในหม้อต้มเยื่อกระดาษ (digester), หม้อไอน้ำ (boiler), ถังเก็บแรงดัน (pressure vessel) และระบบท่อส่งไอน้ำ ซึ่งเป็นบริเวณที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดแรงดันเกิน (Overpressure) หากไม่มีระบบป้องกันที่ดี อาจส่งผลให้เกิดการระเบิด สร้างความเสียหายต่ออุปกรณ์ พนักงาน และกระบวนการผลิตได้

เหตุผลที่ควรติดตั้ง Rupture Disk ในอุตสาหกรรมกระดาษเพื่อการระบายแรงดัน ได้แก่:

✅ 1. ป้องกันการระเบิดจากแรงดันเกิน
ในกระบวนการต้มเยื่อหรือหม้อไอน้ำ หากเกิดความผิดปกติ เช่น วาล์วติดขัด หรือควบคุมอุณหภูมิ/แรงดันล้มเหลว จะทำให้เกิดแรงดันสะสมเกินค่าที่อุปกรณ์รับได้
Rupture Disk จะทำหน้าที่เป็นอุปกรณ์นิรภัย (Safety Device) ที่แตกออกทันทีเมื่อแรงดันถึงค่าที่กำหนด ช่วยระบายแรงดันออกอย่างรวดเร็ว ป้องกันความเสียหายจากการระเบิด

✅ 2. ตอบสนองเร็ว ไม่มีชิ้นส่วนเคลื่อนไหว
ต่างจากวาล์วระบายแรงดัน (Relief Valve) ที่ต้องอาศัยกลไกการเปิด/ปิด
Rupture Disk ไม่มีชิ้นส่วนเคลื่อนไหว จึงสามารถทำงานได้แม่นยำและทันทีที่แรงดันถึงจุดวิกฤต ลดโอกาสของความล่าช้าในการเปิด

✅ 3. เหมาะสำหรับการใช้งานร่วมกับสารเคมีรุนแรง
ในอุตสาหกรรมเยื่อกระดาษ อาจใช้สารเคมีรุนแรง เช่น โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) หรือคลอรีนในการฟอกเยื่อ
Rupture Disk ผลิตจากวัสดุต้านทานการกัดกร่อนสูง เช่น สแตนเลส 316, Hastelloy®, Inconel® จึงเหมาะสำหรับใช้งานในสภาพแวดล้อมนี้

✅ 4. ช่วยยืดอายุการใช้งานของ Pressure Relief Valve
หากติดตั้ง Rupture Disk ไว้ ด้านหน้าของ Pressure Relief Valve จะช่วยป้องกันไม่ให้สารเคมีหรือไอน้ำกัดกร่อนตัววาล์วโดยตรง ลดการซ่อมบำรุง และยืดอายุการใช้งานของวาล์ว

✅ 5. เป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัย
โรงงานกระดาษมักต้องปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยสากล เช่น ASME, PED หรือ API ซึ่งแนะนำให้ติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันแรงดันเกินอย่าง Rupture Disk เพื่อให้ผ่านการตรวจสอบจากหน่วยงานกำกับดูแล

อัลฟ่ากรุ๊ปจะขอแนะนำ จุดที่ควรติดตั้ง Rupture Disk ในอุตสาหกรรมกระดาษ เพื่อการระบายแรงดัน

Bulk storage
ไซโลสำหรับจัดเก็บเศษไม้และวัตถุดิบจำนวนมากในการผลิตเยื่อกระดาษ เป็นจุดที่มีโอกาสทำให้เกิดฝุ่นที่สามารถติดไฟได้ การติดตั้ง rupture disks จะช่วยระบายแรงดันส่วนเกินภายในถังเก็บได้ หรือ vent panel จะช่วยป้องกันให้แรงระเบิดไม่ส่งผลเสียต่อไซโล

Conveying systems
ระบบลำเลียงที่ใช้สำหรับการเคลื่อนย้ายเศษไม้และเยื่อกระดาษ อาจทำให้เกิดฝุ่นที่สามารถติดไฟได้และระเบิดได้ ก็สามารถป้องกันได้ด้วยการติดตั้ง rupture disks หรือ vent panel จาก ZOOK ได้เช่นกัน

Digesters
การต้มเยื่อ (Cooking) ด้วยหม้อต้มเยื่อ (Digester) เป็นกระบวนการที่ใช้ไอน้ำที่มีความดันและอุณหภูมิสูง ในกรณีที่เกิดสภาวะแรงดันเพิ่มสูงขึ้น ZOOK rupture disks ออกแบบมาเพื่อระบายแรงดันส่วนเกินก่อนที่จะความเสียหายจะเกิดขึ้นกับระบบหม้อต้มเยื่อ

Bleaching and Conditioning tanks
การฟอกเยื่อและขั้นตอนการปรับปรุงคุณภาพเยื่อในด้านความขาว ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่จำเป็นในกระดาษบางชนิด เช่น กระดาษพิมพ์เขียน กระดาษทิชชู กระดาษสา เป็นต้น หรือกระดาษชนิดพิเศษที่ใช้ซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่เหมาะสำหรับการพิมพ์ บรรจุภัณฑ์ สารเคลือบพิเศษ เม็ดสี หรือความต้านทานแรงดึงที่เพิ่มขึ้น จะผ่านกระบวนการเพิ่มเติมทางเคมีและการบำบัดด้วยความร้อนที่หลากหลาย ความร้อนที่เกิดขึ้นอาจส่งผลต่อแรงดันที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างควบคุมไม่ได้ ก็ยังสามารถใช้ ZOOK rupture disks ช่วยระบายแรงดันก่อนที่ความเสียหายจะเกิดขึ้นกับระบบ

Sodium chlorate
กระบวนการผลิตสารเคมีฟอกเยื่อ หรือ คลอรีนไดออกไซด์ (Chlorine Dioxide) เกิดจากสารตั้งต้นคือ โซเดียมคลอเรต (Sodium chlorate) และ กรดไฮโดรคลอริก (Hydrochloric acid) โดยการทำปฏิกิริยาเพื่อผลิตคลอรีนไดออกไซด์ มีทั้งการคลายความร้อนและการก่อตัวของแก๊ส การคายความร้อนตามปฏิกิริยาเคมีจะยิ่งทำให้อุณหภูมิสูงขึ้น ส่งผลให้ความดันเพิ่มขึ้นไปอีก จุดนี้จึงเป็นจุดสำคัญมากๆที่เราควรติดตั้ง ZOOK rupture disks เพื่อป้องกันอันตรายที่เราไม่คาดคิด โดยที่ ZOOK จะ เลือกใช้เป็นรุ่น Duplex disk และ FD-V เพื่อให้ทนต่อสารเคมีและมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน

Recovery processing
Black liquor และ by product อื่นๆ มักจะถูกนำกลับมาใช้ใหม่ในหม้อไอน้ำ เพื่อนำสารเคมีกลับมาใช้ใหม่ในกระบวนการ ผลิตเยื่อกระดาษ black liquor เหล่านี้จะถูกพ่นเข้าไปใน recovery boiler น้ำที่ยังหลงเหลืออยู่ใน black liquor จะระเหย ไป สำหรับสารเคมีที่อยู่ใน Black liquor จะถูกเผาไหม้ให้พลังงานความร้อนออกมา ความร้อนที่ได้จะถูกนำไปให้ความร้อนกับ น้ำเพื่อผลิตไอน้ำ ในส่วนของสารเคมีที่ไม่ได้รับการเผาไหม้ คือ โซเดียมซัลไฟล์ (Na2S) และโซเดียมคาร์บอเนต (NaCO3) จะกลายเป็นของแข็งหลอมเหลว (Smelt) และถูกแยกออกทางด้านล่างของหม้อไอน้ำ ไปที่ถังทำละลาย (Dissolving Tank)
ซึ่งถังทำละลาย (Dissolving Tank) ก็เป็นอีกจุดที่เราควรติดตั้ง rupture disks ไว้เพื่อระบายแรงดันในกรณีฉุกเฉินเช่นกัน

Steam Boiler
ระบบหม้อไอน้ำหรือท่อไอน้ำ ก็ยังสามารถนำ rupture disks มาติดตั้งควบคู่ไปกับวาล์วนิรภัย (safety valve) เช่นกัน เพื่อทำหน้าที่ระบายแรงดันส่วนเกิน โดยให้มีการตั้งค่าแรงดันที่สูงกว่าแรงดันระบายของวาล์วนิรภัย แต่ต้องไม่เกิน maximum allowable working pressure (MAWP) เพื่อป้องกันความเสียหายจะเกิดขึ้นกับหม้อไอน้ำในกรณีที่วาล์วนิรภัยขัดข้อง

การติดตั้ง Rupture Disk เป็นการลงทุนด้านความปลอดภัยที่สำคัญในอุตสาหกรรมกระดาษ เพื่อป้องกันอุบัติเหตุจากแรงดันเกิน คุ้มครองทั้งชีวิต พนักงาน อุปกรณ์ และความต่อเนื่องของกระบวนการผลิต

ตารางสรุปประเภทของ Rupture disk ที่ใช้ติดตั้งในแต่ละจุด

Rupture Disk ในอุตสาหกรรมกระดาษ